یادداشت|روشنفکری دینی و عاشورا؛ رابطه‌ای از جنس تحریف و تقابل
تاریخ انتشار: ۲۸ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۶۲۶۹۴
یک کارشناس علوم سیاسی در یادداشتی تاکید کرد: خودآگاهی دهه‌های اخیر مسلمانانِ انقلابی، که نخستین بار از ایران آغاز و سپس به سایر جوامع و گروه‌های اسلامی در غرب آسیا و سراسر جهان گسترش یافته و نوید ساخت تمدن نوین ایرانی-اسلامی را می‌دهد. - اخبار سیاسی -
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، حسین فتوحی کارشناس علوم سیاسی در یادداشتی با عنوان «روشنفکری دینی و عاشورا؛ رابطه‌ای از جنس تحریف و تقابل» با اشاره به فرارسیدن ایام عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (ع) تاکید کرد: خودآگاهی دهه‌های اخیر مسلمانانِ انقلابی، که نخستین بار از ایران آغاز و سپس به سایر جوامع و گروه‌های اسلامی در غرب آسیا و سراسر جهان گسترش یافته و نوید ساخت تمدن نوین ایرانی-اسلامی را می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
متن این یادداشت به شرح زیر است:
1- نوگرایی همزاد همیشگی بشر در طول تاریخ بوده است. انسان بنابه خصلت و سرشت کمال‌طلب خود، از بدو خلقت همواره به دنبال یافتن یا آفرینش نمونه‌های بهتری از آنچه دارد بوده و همین مسئله را به حق باید مهمترین پیشران ایجاد تمدن‌های بشری دانست. نواندیشی نیز به تبع همین سرشت نوگرایانه‌ی بشر، همواره در طول تاریخ با وی همراه بوده و شاید بتوان شاخص‌ترین نواندیشان جوامع بشری را پیامبران و فرستادگان الهی دانست که در برابر سنت‌های غلط این جوامع ایستاده و تلاش کردند تا موانع پیشرفت و تعالی مادی و معنوی بشر را از میان بردارند.
با این وجود؛ تاریخ‌نویسان غربی خاستگاه نواندیشی به شکل مدرن آن را به اواخر قرون وسطی و سپس دوران نوزایی در اروپا نسبت داده‌اند که با نواندیشی دینی به وسیله کسانی مانند مارتین لوتر آغاز گردید. در این دوران، اروپای درگیر خرافات و اوهامِ ساخته شده به وسیله کلیسا، فرسنگ‌ها از تمدن و دانش بشری به دور بود و مردم این سرزمین، تحت قیمومیت حکمرانان وفادار به سنت فئودالیسم؛ بعضا از حقوق اولیه بشری و انسانی نیز محروم بودند. جنگ‌های صلیبی اما، سبب آشنایی آنان با سبکی متفاوت از زندگی شد؛ سبکی توأم با پیشرفت و ترقی و تمدنی که مبتنی بر عمل به برخی از توصیه‌های دین اسلام، توانسته بود مرزهای دانش و نوآوری بشری را به شکل کم سابقه‌ای توسعه دهد. گرچه جنگ‌های صلیبی با شکست اروپاییان از مسلمانان به پایان رسید؛ لیکن دستاوردی شگرف برای آنان داشت؛ «نواندیشی دینی» که بعدها در قالب مذهب پروتستانیسم -که بدلیل تأثیرپذیری آن از بعضی آموزه‌های اسلامی، برخی آن را «مسیحیت اسلامیزه شده» نیز خوانده‌اند- رخ نمایی کرد و همین بستری شد برای ساخت تمدن جدید غرب در اروپا و سپس آمریکا.
این تحولات فکری سبب شد تا به تدریج منتقدینی در جهان غرب به وجود بیایند که نسبت به باورهای متناقض مسیحیت دیدگاه انتقادی داشته و بدنبال اصلاح روندهای معیوب بودند. این گروه هسته اولیه «روشفنکران دینی» را پایه گذاری کردند.
2- اما نواندیشی دینی و به تبع آن به وجود آمدن جریان روشنفکری دینی در ایران قرن‌ها بعد از اروپا پدید آمد و از همان ابتدا جریانی تأثیر گرفته از آموزه‌های غرب بود به گونه‌ای که حتی بعضا این جریان مسائل اندیشیده شده در جوامع غربی و راهکارهای ارائه شده توسط آنان را بعنوان مسائل و راهکارهای جامعه ایرانی ارائه می‌کرد بدون آنکه توجهی به این مسئله داشته باشد که این مسائل شاید کوچکترین تناسبی با فرهنگ و سنن مردم ایران ندارند.
اگرچه نباید وجود برخی نواندیشان روشن‌بین مانند سید جمال الدین اسدآبادی، شهید مطهری و امثالهم را که حقی بزرگ در پیرایش باورهای مردم ایران داشتند را نادیده گرفت، لیکن پر بیراه نیست اگر ادعا شود جریان روشنفکری دینی در ایران بیمار و طفیلی روشنفکری غربی به دنیا آمد. بدین ترتیب روشنفکر ایرانی به جای آنکه در پی پیراستن افکار مردمش از سنت‌های غلط باشد؛ تمرکز خود را بر حمله به اصول و باورهایی گذاشت که فی‌نفسه ظرفیت تبدیل شدن به موتور محرک حرکتهای اجتماعی سازنده و پیشران توسعه تمدنی هر جامعه‌ای را دارد.
3- طی دهه‌های اخیر پرده‌ای جدید از سیر تحول پر فراز و نشیب روشنفکری دینی در ایران گشوده شده است. برخی مدعیان نواندیشی و روشنفکری دینی در سالهای اخیر عملا به تئوریسین و جاده صاف کن برخی جریان‌های سیاسی تبدیل و در این راستا تحریف تاریخ مطابق با منویات آن جریان‌های سیاسی را در دستور کار قرار داده‌اند.
در این میان حادثه عاشورا به دلیل وسعت مفاهیم والا و تأثیر بی‌نظیری که بر افکار شیعیان و حتی تمامی مسلمانان داشته؛ بیش از سایر مسائل مورد توجه این جریان قرار گرفته است. جریان روشنفکری که زمانی دست در دست رضا خان در پی ریشه‌کن کردن عزاداری محرم و به تبع آن نابودی باورهای دینی مردم بود و در دوره‌ای دیگر تحت لوای دلسوزی برای دین، بدست کسروی‌ها و حکمی‌زاده‌ها اصل و اساس اسلام و تشیع را نشانه رفته و سپس در کسوت استادی دانشگاه تئوری‌پرداز دیکتاتوری مخوف پهلوی شده بود؛ در برهه‌ای از سالهای اخیر با تاکتیکی دیگر تلاش دارد تا با تحریف مفاهیم و حتی تاریخ عاشورا، برای سیاست‌های ناکارآمد دولتهای همسو با خود معادلی از تاریخ اسلام بیابد تا پذیرش این سیاستها را برای انسانِ ایرانیِ مسلمانِ شیعه موجه کند. نمونه‌ی معروف این مسئله در استقبال از اظهارات عجیب رئیس دولت یازدهم قابل مشاهده است که طی آن از حادثه عاشورا درس مذاکره و توافق گرفته بود!
4- همانگونه که پیش‌تر ذکر شد؛ جریان روشنفکری دینی در ایران بیگانه با فضای فرهنگی و اندیشگی ایرانیان زاده شده و رشد و نمو کرده است. همین مسئله سبب شده تا این جریان هیچگاه به زبان مفاهمه‌ی مشترکی با عموم مردم و حتی اندیشمندان ایرانی نرسد. اما جریان مذکور به جای آسیب‌شناسی این مشکل و رفع آن؛ راه حل انگ زنی و اتهام زنی به مخاطب و رقیب را در پیش گرفته است. در این راستا شاهد قلم‌فرسایی‌های متعددی هستیم که تلاش دارد نداشتن زبان مشترک با مردم عادی را یک امتیاز برای روشنفکری جا بزند نه یک نقطه ضعف! در همین حال استفاده از دوگانه‌هایی نظیر تحجر-تجدد و امثال آن نیز به مثابه یک سلاح در دستان این جریان قرار گرفته تا هر کجا توان رویارویی علمی با رقیب را نداشت؛ با برچسب‌زنی و انگ‌زنی‌هایی از این دست، رقیب را از میدان به در کند.
5- کوتاه سخن آنکه؛ خودآگاهی دهه‌های اخیر مسلمانانِ انقلابی، که نخستین بار از ایران آغاز و سپس به سایر جوامع و گروه‌های اسلامی در غرب آسیا و سراسر جهان گسترش یافته و نوید ساخت تمدن نوین ایرانی-اسلامی را می‌دهد؛ برای جریان روشنفکریِ دینیِ وابسته، به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست؛ لذا عجیب نیست اگر این جریان با تحریف تاریخ و بازخوانی وارونه‌ی آن و یا معادل‌سازی نامتناسب از عملکرد نظام جمهوری اسلامی با برخی حکومت‌های بدنام تاریخ؛ تلاش کند تا سرعت حرکت پرشتاب جریان انقلاب اسلامی در مسیر ساخت تمدن نوین ایرانی-اسلامی را کُند کند.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: ماه محرم ماه محرم ساخت تمدن نوین ایرانی اسلامی روشنفکری دینی در ایران جریان روشنفکری دهه های اخیر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۶۲۶۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نوه امام خمینی: اندیشه‌های امام به‌طور هدفمند تحریف می‌شود /یک مورخ باید شجاع باشد و از پروپاگاندای رسانه‌ای نترسد
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، حجت‌الاسلام و المسلمین مرتضی اشراقی صبح دیروز در مراسم رونمایی از کتاب «چالش‌های تاریخی» با تقدیر از عباس سلیمی نمین به خاطر تألیف این کتاب، گفت: امروز با توجه به گسترش فضای رسانه‌ای و مجازی و به تبع آن، خبررسانی و انتشار اخبار در این فضا و اثرگذاری آن بر روی افکار عمومی، حقایق وقایع در بعضی از اوقات به صورت وارونه نمایش داده می‌شود و در واقع قلب حقیقت پیش می‌آید و بالتبع آن تحریف در یک واقعه رخ می‌دهد.
آنگونه که جماران روایت کرده، نوه امام خمینی(س)، با اشاره به برنامه‌ریزی معاندین انقلاب برای تحریف اندیشه‌های حضرت امام، تأکید کرد: امروزه متأسفانه شاهد آن هستیم که زندگی شخصی، سیاسی و اجتماعی حضرت امام به صورت هدفمند تحریف شده و به جامعه عرضه می‌شود. نمونه‌های بسیاری را هم در شبکه‌های مجازی و هم رسانه‌های معاند شاهد هستیم.
وی با بیان اینکه امروز بسیاری از ابعاد شخصیت حضرت امام همچنان ناشناخته است، افزود: در واقع نسل کنونی انقلاب، به خصوص نسل نوجوان و جوان، امام را به درستی نمی‌شناسند و عظمت امام را درک نکرده‌اند. لذا وظیفه همه ماست که امام را، همان امامی که فی الواقع بودند، معرفی کنیم و نگذاریم منحرفان و مخالفان نظام، امام را تحریف کنند. در اینجا وظیفه یک مورخ جلوگیری از تحریف چنین شخصیتی است.
اشراقی با تأکید بر اینکه یک مورخ باید شجاع باشد و از پروپاگاندای رسانه‌ای نترسد، اظهار داشت: تحریف امام، تحریف انقلاب و تحریف جمهوری اسلامی و تحریف اسلام ناب محمدی(ص) است. رهبر معظم انقلاب بارها فرمودند که در مقابل شبیخون‌های فرهنگی دشمن باید برنامه داشت چون آنان نیز با برنامه و هدفمند هجمه فرهنگی انجام می‌دهند. به همین دلیل ما نیز باید برنامه داشته باشیم و یکی از مهمترین کارهایی که ما می‌توانیم در مقابل هجمه فرهنگی دشمن انجام دهیم، «جهاد تبیین» است؛ جهاد تبیین در خصوص انقلاب، امام و دفاع مقدس.
وی تأکید کرد: یکی از وظایف مهم مورخ «جهاد تبیین» است؛ تبیین حقیقت انقلاب و نظام و اینکه عده ای از معاندین در فضای رسانه‌ای و فضاهای مجازی با هزینه‌های فراوان به دنبال تطهیر رژیم فاسد پهلوی هستند. این گروه به دنبال وارونه نشان دادن حقیقت هستند؛ اینجاست که باید مورخ جلوی این تحریف آشکار تاریخی را بگیرد و نگذارد استکبار رسانه‌ای به اهداف خود برسد.
نوه امام خمینی(س)، یادآور شد: تا کنون چندین مستند برای تحریف انقلاب و امام توسط رسانه‌های بیگانه ساخته شده است. ما چقدر توانسته‌ایم پاسخ آنان را بدهیم؟ چقدر در جهاد تبیین موفق بوده‌ایم؟ چند مستند موفق در پاسخ به شبهه‌افکنی بیگانگان درست کرده‌ایم؟ مراقب باشیم که دشمن با برنامه به جنگ انقلاب آمده است و ما هم باید برنامه داشته باشیم.
وی با بیان اینکه وظیفه یک مورخ «تبیین حقایق» است، افزود: تاریخ‌نگاری یک هنر است و مورخ یک هنرمند که با قلمش هنر خود را به منصه ظهور می‌رساند و قلمی که جلوی تحریف را بگیرد و در جهت تبیین حقایق به نگارش در آید، «قلم مقدس» است.
اشراقی با اشاره به آیه ۷۱ سوره آل عمران، گفت: امروز دشمنان قسم خورده انقلاب برای هجوم فرهنگی به کشور، به صورت آگاهانه و هدفمند اندیشه‌های امام را تحریف می‌کنند. امروز شاخص و ملاک حقیقت اندیشه‌های حضرت امام، رهبر معظم انقلاب هستند و یک مورخ انقلابی وظیفه دارد برای جلوگیری از تحریف اندیشه‌های امام به شاخص و ملاک رجوع نماید و نگاه به کلام رهبری داشته باشد.
وی یادآور شد: امام خمینی(س) ۲۵ دی ماه ۶۷ در نامه‌ای به سید حمید روحانی نوشتند و او را مکلف به تدوین تاریخ انقلاب کردند. برای جلوگیری از تحریف تاریخ انقلاب، امام در این نامه می‌فرمایند «شما به عنوان یک مورخ باید توجه داشته باشید که عهده‌دار چه کارِ عظیمی شده‌اید. اکثر مورخین، تاریخ را آن گونه که مایلند و یا بدان گونه که دستور گرفته‌اند می‌نویسند، نه آن گونه که اتفاق افتاده است... از شما می‌خواهم هر چه می‌توانید سعی و تلاش نمایید تا هدف قیام مردم را مشخص نمایید... شما باید نشان دهید که چگونه مردم، علیه ظلم و بیداد، تحجر و واپسگرایی قیام کردند و فکر اسلام ناب محمدی(ص) را جایگزین تفکر اسلام سلطنتی، اسلام سرمایه داری، اسلام التقاط و در یک کلمه اسلام آمریکایی کردند».(صحیفه امام، جلد ۲۱، صفحه ۲۳۹)
نوه امام خمینی(س)، با بیان اینکه مقام معظم رهبری در مسیر حضرت امام دستور به جهاد تبیین داده‌اند، اظهار داشت: ما امروز می‌بینیم در رسانه‌های معاند، هدف اصلی قیام مردم که رسیدن به استقلال سیاسی، نظامی و اجتماعی بوده است را قلب‌گونه تفسیر می‌کنند. امروز کدام کشور مانند جمهوری اسلامی ایران است که از لحاظ سیاست خارجی و نظامی، کاملا استقلال داشته و وابسته به بلوک شرق و غرب نباشد؟! تبیین چنین مسأله‌ای وظیفه همگانی و به خصوص خواص است.
وی حضرت زینب(ع) را بزرگترین جهادگر تبیین تاریخ اسلام دانست.
اشراقی در پایان سخنان خود به مساله روز جهان اسلام، فلسطین پرداخته و گفت: تاریخ را مورخین نمی‌سازند؛ بلکه تاریخ‌سازان می‌سازند. امروز مردم مظلوم و سرافراز غزه تاریخ‌ساز یک حماسه عظیم هستند؛ حماسه پیروزی خون بر شمشیر، حق بر باطل و نور بر ظلمت؛ و بر مورخین فرض است که وقایع دردناک غزه را بدون کوچکترین تحریف به رشته تحریر در آورند. مورخ یک جهادگر تبیین است و هرگز نباید از پروپاگاندای رسانه‌ای بترسد و مهمترین ویژگی یک مورخ شجاعت است و شجاعت او اثر مستقیم بر قلم او دارد.
اشراقی در پایان تأکید کرد: متأسفانه در بحث جهاد تبیین برای جلوگیری از تحریف تاریخ انقلاب در فضای مجازی مناسب عمل نکرده‌ایم و باید با برنامه‌ریزی دقیق و مدون بتوانیم این کم‌کاری را جبران کنیم.
۲۷۲۱۸
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899389
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد